{ "title": "Armut Ağacı", "image": "https://www.armut.gen.tr/images/armut-agaci.jpg", "date": "19.01.2024 20:29:57", "author": "Ahmet BOZBIYIK", "article": [ { "article": "Armut Ağacı, Kendine ait şekli ile oldukça ince kabuklu, yumuşak çekirdekli ve etli, birçok kişinin severek yediği sulu ve oldukça lezzetli bir meyve olan armut meyvesinin yetiştiği armut ağacı gülgillerdendir. Ana vatanı Anadolu olan bu ağacın 20 türü bulunur ve 2.000'e yakın çeşidi vardır. Parçasız sade şeklinde yeşil yapraklarının kenar kısımları oldukça ince dişlidir ve ilkbahar mevsiminde erken beyaz renkli açan çiçekleri yabani gülü andırır. Genellikle iki evcikli yani erkek ve dişi çiçek olarak ayrı ayrı çiçek açan ağaçların yazlık meyveleri, haziran sonlarına doğru kışlık meyveleri ise ekim-kasım aylarında toplanır. Armut ağacının meyveleri taze olarak yenilebileceği gibi reçel, marmelat, tatlı, meyve suyu, rakı ve likör yapımında da kullanılır. Bu ağacın kırmızı renkli odunu ise kolay işlenebilmesi ve iyi cila tutması nedeniyle marangozluk işlerinde oldukça sık kullanılmaktadır. Ülkemizde hemen hemen her ilde yetiştirilen armut ağaçları, dünyanın en önemli meyve ağaçları arasında yer alır ve tepeye doğru genişleyen ve olgunluğa eriştiğinde 13 m ye kadar ulaşan boylarıyla elma ağaçlarından daha uzundur.

Armut ağacı üretilmesi, tohumuyla, yani çekirdekleriyle çoğaltılabilen armut ağacı, bir yaşındaki anaç armut fidanları üzerinde aşılama veya çelikleme yoluyla da üretilir. Armut ağaçlarının ömürleri oldukça uzundur. 50-75 yıl boyunca ömrü olabilir. İyi bir şekilde bakıldığı takdirde ve budanmaması durumunda boyları iyice uzayabilir. Dikildikten yaklaşık 4-7 yıl arasında meyve vermeye başlar ve ağaç 8-10 yaşındayken 25-50 kg meyve verir.

Armut ağacının yetiştirilmesi

Toprak isteği, toprak açısından çok seçici olmayan armut ağaçları ürünün değerinin yüksek olması açısından derin, geçirgen, organik madde açısından zengin ve sıcak topraklara dikilmelidir. Kireçli topraklarda ürün verimi düşük olan armut ağacının yetiştiği toprağın, yılda iki defa işlemesi yapılmalıdır. Toprak işlemesi yapılırken yabani otlar yok edilmeli, toprak havalandırmalı, toprağın sıcaklığını ve nemini artırmak için aralık ayının sonunda sonbahar-kış işlemesi, ilkbahar işlemesi ise mart ayının başında 8-10 cm derinlikte yapılmalıdır.

İklim isteği, armut ağacı, ılıman iklim ağacı olması nedeniyle soğuk havanın hüküm sürdüğü bölgelerde yetiştirilmelidir. Özellikle de kış aylarının aşırı soğuk olduğu bölgelerde ağacın verimi büyük oranda düşer. Kış aylarında soğuklama ihtiyacı 1.200 saat olan armut ağacının -20 derecenin altında bulunduğu süre bu saatten kısa olduğunda ağacın çiçeklenmesi geç olur ve bazı tomurcukları ölür. Kış donlarına dayanıklıdır. Ancak ilkbahar donlarından oldukça etkilenir.

Sulama, nemli toprakları seven ve suya oldukça ihtiyaç duyan bu ağaç, kurak mevsimlerde sıkça sulanmalıdır. Su ihtiyacı karşılanmayan ağaçların meyveleri fazla büyümez ve ürün verimi düşer.

Gübreleme, armut ağaçlarına da diğer meyve ağaçları gibi 3 yılda bir gübreleme yapılmalıdır. Gübreleme işlemi yapılmadan, toprak analizi yapılarak ağacın ihtiyaçları belirlenerek ağaca uygun olan gübre çeşitleri kullanılmalıdır. Özellikle de fazla verilen azot gübresi birtakım hastalıklara neden olabileceğinden oldukça dikkatli kullanılmalı, gübreleme işlemi mümkünse bu konuda deneyimli olan kişiler tarafından yapılmalıdır.

Meyve seyreltme, meyvelerin yeteri kadar iriliğe ulaşması isteniyorsa her bir salkımda bulunan 3-5 meyve sayıları meyveler daha büyümeden erken zamanda kopartılarak azaltılmalıdır.

Budama, kış ve yaz budaması olarak iki ayrı zamanda dikim, şekil, ürün ve gençleştirme budaması olarak dört ayrı şekilde yapılabilir. Çoğunlukla dikine büyüme eğilimi gösteren armut ağaçları, dike yakın bir şekilde budandığı zaman ağacın gelişimi olumlu olarak etkilenir. Ateş hastalığının sık görüldüğü armut ağaçları, ağacın gelişimi 4-5 dal ile sağlanmalı, daha fazla dalın büyümesine izin verilmemelidir. Aynı zamanda budama işlemi yapılırken oldukça dikkatli olunmalı, ağacını büyümesine etki edecek olan budamalar yapılmamalıdır.

Hasat, armut ağacının meyvelerinin hasadı meyvelerin kabuğunu sertliği ve rengine bakılarak yapılabilir. Meyveler yeterli olgunluğa ulaştıktan sonra ağacın dallarına zarar vermeden dikkatli bir şekilde toplanmalıdır. Armut ağacının hasadı bir mevsimde en az 3 defa yapılabilir.
" } ] }